Vandaag 55 jaar geleden, op 12 januari 1966, zond ABC-TV in Amerika de eerste aflevering uit van de televisieserie Batman en Robin. Met ‘Hi Diddle Riddle’ werd de toon gezet voor een nieuw leven van de twee toen inmiddels al 28 jaar oude striphelden, die gedurende 3 jaar en 120 afleveringen Gotham City zouden vrijwaren van vooral vreemdsoortig misdadig gespuis.
(tekst: Wim Meijer)
Hans de Torenkraai
Sommige dingen veranderen niet. Zelfs niet door de eeuwen heen. Op het moment dat ik zelf nog nauwelijks in staat was om enig zinnig geluid uit te brengen, werd mij in de kinderstoel al het vogelalbum ‘Hans de Torenkraai’ (uit 1935) voorgeschoteld. Een fraai boek uit de serie verzamelalbums van Verkade.
Al sinds 1903 voegde deze Zaanse koekjesfabriek plaatjes toe aan al zijn producten. Plaatjes om te sparen en vervolgens in een album te plakken. Sparen, verzamelen, ruilen… het is er bij ons Nederlanders nooit meer uitgegaan.
Speldjes
Bij mij persoonlijk bereikte het verzamel- en ruilvirus zijn hoogtepunt rond mijn tiende levensjaar. Dan heb ik het over 1963. Even geen plaatjes, maar speldjes. Dozenvol speldjes. Er lag geen product in de schappen van de (toen nog) kruideniers of er werd wel een speldje bij cadeau gegeven. Bij mij begon het ooit met een speldje van PAM-benzine. Ik had het luttele kleinood gekregen van Ome Jan ‘Zwarter’ (zo heette hij echt!) die behalve kolenboer ook verkoper was van dit brandbare goedje.
Na het PAM-speldje volgden de 4 speldjes van Leeuwenzegel. Die had letterlijk iederéén! En daarna ging ik echt los en binnen de kortste keren gaf mijn speldjesverzameling een getrouw beeld van Unilever anno 1963, met al zijn toenmalige merken zoals Wajang, Venz, Blue Band, Brillo, BIC, Knorr en Calvé.
Batman-plaatjes
Maar de speldjes gingen, en de sleutelhangers kwamen… maar wat bleef, tussen alle rages door, waren de plaatjes. Waren dat in 1935 vogelplaatjes, in 1966 werden dat de Batman-plaatjes. Batman, de gevleugelde bestrijder van het kwaad. De als vleermuis vermomde Bruce Wayne, die besloten had om al zijn miljoenen en zijn identiteit in te leveren in de strijd tegen het kwaad. En er was héél wat kwaad in Gotham City.
Detective Comics
Daar kwamen wij in Nederland achter in 1966, maar in Amerika wisten ze dat al sinds 1939. Want in dat jaar zag Batman echt het levenslicht via een stripverhaal dat werd gepubliceerd in Detective Comics in mei van dat jaar.
Hieronder dat allereerste Batman-verhaal uit 1939
Als stripalbum werd Batman een groot succes, evenals Superman, die een jaar eerder, ook al via Detective Comics, het levenslicht had gezien. Maar het zou uiteindelijk nog 27 jaar duren voordat de als vleermuis ogende misdaadbestrijder Nederland zou veroveren. Maar toen was het ook meteen goed raak!
‘Hi Diddle Riddle’
Dat was te danken aan de televisieserie Batman and Robin. Op 12 januari 1966 werd de eerste aflevering in Amerika uitgezonden door ABC-TV. Nederland volgde op de 22e oktober van dat jaar. Die eerste aflevering ‘Hi Diddle Riddle’ zette meteen de toon voor het jaar dat volgde. Binnen de kortste keren was iedereen niet alleen in de ban van Batman en Robin, maar ook van zijn uiterst vreemde tegenstanders, zoals de Pinguin, de Joker, Catwoman en de Raadselman.
In pakjes van vijf
Een rage was geboren. Speelgoedwinkels vol met batmobiels (de auto van Batman), Batboats, vleermuiscapes, Batphones en bovenal Batman-plaatjes.Plaatjes met daarop foto’s uit afleveringen van de televisieserie, met achterop een beschrijving van wat er te zien was op dat plaatje. Het bijzondere dit keer was, dat de plaatjes niet verstrekt werden bij producten maar werden verkocht in (gesloten) pakjes van vijf.
Niet dat ik gezegend was met kapitaalkrachtige ouders die mij voorzagen van de complete serie Batman-plaatjes, maar ik had wel een zus die 10 jaar ouder was en de aanblik van een ‘blije Wimmie’ niet kon weerstaan. Zij is het dan ook ongetwijfeld, waaraan ik mijn uitgebreide Batmanverzameling te danken had, alsmede mijn Corgi-Toys model van de Batmobiel.
Slechts 26 afleveringen
Overigens bleek de rage geen lang leven beschoren. Hoewel de tv-serie in Amerika 120 afleveringen kende, besloot men in Nederland, ondanks het succes en de hoge kijkcijfers, al na 26 afleveringen te stoppen omdat er teveel klachten bij de omroep binnenkwamen over het gewelddadige karakter van de serie. Niet vreemd voor een land, dat op dat moment nog leefde in de wereld van Dappere Dodo en Pipo de Clown, met een gewaagd uitstapje naar Ivanhoe.
Waardevast
Daarna ging Nederland weer door waar het gebleven was; vooral met verzamelen. De sleutelhangers kwamen in de plaats van de speldjes en voetbalplaatjes namen de plaats in van Batman. En helaas, helaas, heeft de tijd mijn verzameling Batmansouvenirs verorberd. Want anders dan al die andere verzamelitems blijken Batmangerelateerde artikelen op z’n zachtst gezegd waardevast. Een paar voorbeeldjes:
Een origineel exemplaar van Detective Comics (deel 27, mei 1939) met daarin het eerste verhaal van Batman (ooit gekocht voor 10 dollarcent) leverde twee jaar geleden op een veiling in Amerika 1,07 miljoen dollar op. Daarmee moest Batman het overigens afleggen tegen Superman, waarvan de eerste aflevering (in Action Comics) uit 1938 zelfs 2,16 miljoen dollar opleverde.
Batmobiel
En dan de Batmobiel: de door George Barris voor $ 15000,- omgebouwde Ford Lincoln Futura uit 1955, waarin Adam West en Burt Ward als Batman en Robin tussen 1966 en 1968 de misdadigers in Gotham City achtervolgden, leverde op 19 januari 2013 bij een veiling het lieve sommetje op van 4,2 miljoen dollar (bijna 3,5 miljoen euro).
Wat de waarde betreft van jouw verzameling Batmanplaatjes uit 1966? Ik zou zeggen: probeer het eens op Marktplaats. Misschien kun je toch nog met je 65e met pensioen.
Hieronder de veiling van de enige echte originele Batmobiel uit 1966
