Herfstwandeling bij 25 graden en op het ritme van burlende damherten

Wandelen in de duinen was nooit zo populair als de laatste week: immers… nog nooit eerder vielen de zomer en de bronst samen.

(tekst en foto’s: Wim Meijer)

In Nederland zijn we gezegend met prachtige uitgestrekte duingebieden. Als we alleen al kijken naar onze eigen regio, Kennemerland, dan hebben we het Noord-Hollands Duinreservaat, de Schoorlse Duinen, Nationaal Park Zuid-Kennemerland en de Amsterdamse Waterleidingduinen.

Ieder duingebied anders

Bezoek al deze duingebieden en je komt tot de conclusie dat al die duingebieden gebieden weer heel verschillend zijn. Verschillen in soorten duinen, in hoogte van duinen, in flora en in fauna. Wat de dieren in de diverse duingebieden betreft: dat heeft vaak te maken met de besluiten die genomen zijn met het oog op begrazing. Zo komen we in de duinen bij Castricum en Heemskerk veel Schotse Hooglanders tegen. In de Kennemerduinen zien we naast Schotse Hooglanders ook paarden en schapen, en onderscheiden de Amsterdamse Waterleidingduinen zich door een indrukwekkende populatie damherten.

Die damherten zijn de laatste jaren een enorme bron van discussie geweest. Ooit was de gedachte om het aantal damherten in het gebied te beperken tot 700. Maar damherten zitten niet stil, met als gevolg dat het aantal ‘Bambi’s’ uitgroeide tot circa 3900. En hoe lief ze ook ogen… dan heb je een probleem! Want al die herten zoeken voedsel, en vaak vinden ze dat in de jonge planten en bomen, met als gevolg dat veel van de flora in het duingebied verloren gaat, en daarmee ook weer andere diersoorten, die weer moeten leven van die bepaalde plantensoorten. Denk maar aan insecten en bijen.

Na jarenlange juridische strijd is er nu sinds 2016 sprake van actief natuurbeheer, wat inhoudt dat er jaarlijks rond de 1400 damherten worden geschoten. Eind maart van dit jaar was daardoor het aantal damherten nog ‘slechts’ 3100. Dat is in 2 jaar tijd een afname met 800, terwijl er in die periode 2800 zijn geschoten. Een simpel rekensommetje leert ons dus dat er nog altijd jaarlijks ongeveer 1000 damherten in de Amsterdamse Waterleidingduinen het levenslicht zien. En hoe dat komt dat merk je vanzelf als je in deze periode door de duinen wandelt, want dan wandel je op het ritme van de burlende herten.

Oktober is de tijd van de bronst. En dat betekent dat de mannetjes zich van hun beste kant laten zien en horen. Alles is er dan op gericht de vrouwtjes te behagen en de andere mannetjes af te bluffen, en dat gaat er lang niet altijd even vriendelijk aan toe. Het burlen wordt dan ook regelmatig afgewisseld door het gekletter van geweien van met elkaar strijdende mannetjes.

Op pad met camera en telelens

Voor de bezoekers van de Waterleidingduinen, en voor fotografen in het bijzonder, is oktober dan ook de maand bij uitstek om met camera en telelens op pad te gaan om dit spectaculaire schouwspel gade te slaan en vast te leggen. Gisteren, zondag 14 oktober, bleek hiervoor een uitgelezen dag, vooral ook door de onwaarschijnlijk mooie weersomstandigheden. Het had er alle schijn van dat iedereen die in het bezit was van een redelijke camera in de duinen te vinden was.

Al ik toch een damhert was geweest had ik mij knap opgelaten gevoeld.

Wat ik dan ook wil meegeven is: ga je naar de duinen om de bronst te bekijken en/of te fotograferen, probeer de dieren zo min mogelijk te verstoren en let ook op waar je loopt, zodat de natuur er niet van te lijden heeft.

Wellicht een mooie tip: Bosw8er Evert-Jan Woudsma organiseert in deze periode regelmatig ‘bronst-wandelingen’. Hij weet waar je het beste de dieren kunt observeren en ook hoe je ze het beste kunt fotograferen. Kijk hiervoor op: Bosw8er – Facebook