Een zomer lang in de voetsporen van Carolus Clusius (#3: Het verhaal achter de korenbloemen)

In ‘Het Jaar van de Botanische Tuinen’ maakte Nieuws.nl een rondje lands de ‘hortussen’ in Nederland. Het zijn er maar liefst 24 die aangesloten zijn bij de NVBT, met ieder z’n eigen bijzondere collectie bloemen, planten, struiken en bomen.

Korenbloemen: ‘paardenmiddel’ tegen ontstekingen en effectief tegen roos
Bij het zien van een korenbloem is een ‘centaur’ niet het eerste waar je aan denkt. Toch is de Latijnse naam voor de korenbloem ‘Centaurea cyanus’, wat even zoveel betekent als ‘azuurblauwe centaur’. Uiteraard is in de mythologie terug te vinden hoe dat komt:

Even voor wie niet helemaal thuis is in de Griekse mythologie: een centaur is een figuur dat half mens, half paard is. In de Griekse oudheid waren dat niet de meest gezellige figuren. Centauri waren over het algemeen nogal gewelddadig. Cheiron daarentegen was goedaardige. Hij woonde in een spelonk van het Peilongebergte van Griekenland en hielp veel mensen als (kruiden)genezer, astroloog en voorspeller.

Toen hij zelf gewond raakte door een pijl die gedrenkt was in het gif van de negenkoppige slang Hydra gebruikte hij korenbloemen om de wond te stelpen. Zo ontdekte hij de helende kracht en wordt sindsdien ook gezien als de ontdekker van de korenbloem.

Overigens blijkt de geneeskrachtige werking van de korenbloem alles behalve een mythe. In de natuurgeneeskunde gebruikt men wel een aftreksel van korenbloemen en bladeren tegen bronchitis, bij verstopping, als spoelmiddel bij ontstekingen in de mond en bij irritaties van het oog. Verder worden korenbloemen ook gebruikt vanwege de urinedrijvende werking en blijken ze effectief als anti-roosmiddel in shampoos. Tel daarbij op dat die blauwe bloempjes ook nog goed zijn voor een droge en ouder wordende huid en je begrijpt dat een middagje bloemen plukken in het open veld wellicht een goed en natuurlijk alternatief is voor heel wat prijzige producten uit de plaatselijke apotheek of drogisterij.

Kijk op de website https://www.botanischetuinen.nl/ of, nog gemakkelijker, download de app Hortus Chat https://www.botanischetuinen.nl/hortus-chat/