Een zomer lang in de voetsporen van Carolus Clusius (#5: Wie ’t wist, die zei ’t ook!)

Daar zat ik dan: telkens een serie foto’s van bloemen en/of planten uit een van de Hortussen, gecombineerd met een aardig achtergrondverhaal. Alleen… dit keer wist ik zelf niet welke plant het was. Dus vroeg ik het aan de lezers van deze rubriek.

Het bleek niet eenvoudig, want slechts één persoon bracht me op het juiste spoor, en dat was Loes Meijboom Toen. Zij meldde dat het mogelijk een bloeiend Sedumplantje was. Toevallig had zij het plantje geplant in een oude Portugese dakpan, die in haar patio hing.

Bij het zien van de foto was het duidelijk: dit was hetzelfde plantje als wat ik had gefotografeerd in de Hortus Alkmaar. Alleen, Sedum, daar zijn ruim 500 soorten van. Om welke Sedum ging het dan.

Ook daar zijn wij achter gekomen: het ging om de Sempervivum tectorum, ook wel bekend onder de naam Donderblad en Donderbaard. Waar het plantje die naam aan te danken heeft? Welnu, Donderblad werd vroeger op daken geplant als bescherming tegen de bliksem. Nu zul je denken dat het hier gaat om bijgeloof, maar dat is toch niet helemaal het geval.

Donderblad behoort namelijk tot de vetplanten. Deze hebben de eigenschap water op te slaan in hun bladeren. Daarom hebben ze ook het vermogen te kunnen groeien op een rotsachtige bodem of op dakpannen. Maar men ging nog verder: men ging deze plantjes ook op rieten daken planten. Als de bliksem dan een keer in een rieten kap, vatte deze minder snel vlam door de vele waterhoudende plantjes op het dak. Ze vormden dus eigenlijk een soort natuurlijke sprinklerinstallatie. En hieraan hebben ze dus de naam donderblad te danken

Zoals gezegd, het donderblad maakt deel uit van een grote vetplantenfamilie. Veel van die vetplanten komen we dan ook tegen in de diverse hortussen, maar in het bijzonder wel in de Hortus van de VU in Amsterdam, ook wel bekend als Botanische Tuin Zuidas.

Hier vind je een enorme collectie vetplanten en cactussen. Hierbij alvast een voorproefje: